Veel mensen (waaronder ik) die iedere keer maand overhouden aan het eind van hun salaris, hebben te weinig inzage in hun uitgaven. Hierdoor geven ze meer geld uit aan dingen die ze willen hebben, dan aan de dingen die ze moeten hebben. Je koopt bijvoorbeeld die ene leuke broek, terwijl je ook nog twee weken boodschappen moet halen. Of je hebt al drie keer op het terras gezeten, maar de huur is nog niet betaald. Dit is het verschil in je inkomsten en levensstijl, wat vaak veroorzaakt wordt door te weinig weet van wat je overhoud.
De eerste stap om overzicht te krijgen in je geld zaken is door al je inkomsten en uitgaven op te schrijven. Dat klinkt heel simpel, en dat is het ook. Als je het nog niet weet, dan kun je het nu gelijk in 10 minuutjes schetsen. Dus pak een stuk papier en een pen, dan kun je aan de slag.
Need – want – save
Schrijf eerst al je maandelijkse inkomsten (na belasting) op een rij. Misschien ben je ondernemer of heb je meerdere inkomst stromen? Neem dan het minimale bedrag (realistisch gezien) wat er maandelijks netto op je rekening binnenkomt.
Nu gaan we naar de uitgaven. Je start met de categorie ‘Need’ waar je alle primaire levensbehoeften en verplichte maandelijkse uitgaven opschrijft. Denk bijvoorbeeld aan je huur of hypotheek, boodschappen, ziektekosten, autoverzekering enzovoort. Waarschijnlijk wordt dit een lang lijstje.
Het tweede lijstje is het ‘Want’ lijstje. Hier staat alles wat je niet perse nodig hebt, maar wel wilt hebben. Bijvoorbeeld nieuwe kleding, uiteten gaan, je Spotify of Netflix abonnement of die tijdschriften die je iedere maand koopt. Wees hier kritisch voor jezelf. Soms zie je dingen als een ‘Need’, maar zijn ze eigenlijk een ‘Want’. Je hebt het niet nodig om te overleven.
Het laatste lijstje is het lijstje ‘Save’. Staat hier bij jou nog geen vast bedrag? Dan is het goed dat je gestart bent met het orde scheppen in je geldzaken! Het motto; ik spaar wat er overblijft, gaat bij mij niet op. Sparen hoort een vast onderdeel van je uitgavenpatroon te zijn, en hoor je te bekijken als ‘Need’ categorie. Dit potje bied je uiteindelijk financiële zekerheid als er iets misgaat, net zoals bijvoorbeeld je zorgverzekering.
Denk ook na over uitgaven die niet maandelijks maar ieder kwartaal of jaarlijks terugkomen. Bijvoorbeeld de waterschapsbelasting en afvalstoffenheffing. Pak hiervoor het totaalbedrag en deel het door het aantal maanden dat in de periode zitten waarover je het betaald. Dit bedrag zet je onder ‘Save’ in een Sinkfund. Je kunt hier meer lezen over Sinkfunds.
Tijd om op te tellen
Tel al je inkomsten en de uitgaven in de drie categorieën bij elkaar op. Trek nu het totaal van je uitgaven van je inkomsten af. Kom je geld tekort? Geen zorgen, daar gaan we aan werken. Of houd je misschien geld over? Goed!
Hoe je situatie er ook uit ziet, de kans is groot dat je niet tevreden bent met je uitgaven of inkomsten. Anders had je deze blog waarschijnlijk niet gevonden. Maar zoals ik zei, de eerste stap in het grip krijgen op je uitgaven is het maken van een overzicht! Je hebt je huidige patroon nu geschetst op een papiertje. Nu is het tijd om een budget op te stellen.
Budgetteren in Google Sheets
Google sheets is een perfect programma om je budget in bij te houden. Dit is volledig gratis en staat altijd online, waardoor je vanaf ieder apparaat bij je budget kan. Als je liever Excel gebruikt (offline) kan dit natuurlijk ook. Dat is je eigen keuze.
Je kunt hier een basic spreadsheet template downloaden. Ik heb ook een Excel versie beschikbaar. Hierin zie je een simpele opzet voor je maandelijkse budget. Je kunt de losse items en getallen aanpassen, de Cursief gedrukte teksten zijn formules – pas deze niet aan. Als je al je persoonlijke inkomsten en uitgaven invult, zal het sheet automatisch de berekeningen voor je maken.
Kijk nu kritisch naar je uitgaven. Waar kun je op bezuinigen en hoeveel? Stel per onderdeel een realistisch doelbedrag voor jezelf op. Ik wil bijvoorbeeld maar 250 euro per maand aan boodschappen uitgeven. Dat is voor mij en mijn dochter van 2 prima te doen. Ik doe mijn boodschappen voornamelijk bij de Lidl en we eten niet zo vaak vlees. Shampoo en conditioner (Ja, dat zit bij mij ook in het boodschappenbudget) koop ik alleen in de aanbieding. Als je wilt bezuinigen, is er best veel mogelijk!
Spelen met de cijfers
Je ‘Need’ categorie is waarschijnlijk (en helaas) een van je grootste kostenposten. Zeker als je bijvoorbeeld vrije sector moet huren of andere dure verplichtingen hebt. Probeer hier wel nog even kritisch naar te kijken, kun je bijvoorbeeld overstappen van zorgverzekering of bepaalde dingen afbetalen? Als je maandelijks schulden moet afbetalen, lees dan ook even dit artikel. Door deze kostenposten snel af te strepen houd je uiteindelijk meer over.
Nu kun je gaan spelen met de cijfers om tot een goede verhouding te komen. Je doel kan bijvoorbeeld een 50/30/20 verhouding zijn. Dit betekend dat 50% van je inkomsten naar de ‘Need’ categorie gaan – 30% naar de ‘Want’ categorie en 20% naar de ‘Safe’ categorie. Voor veel mensen is dat niet gelijk mogelijk. Zie hier bijvoorbeeld mijn persoonlijke verdeling.
Zoals je ziet gaat het grootste deel van mijn (basis) inkomsten op aan de ‘Need’ categorie. Ik geef echter heel weinig uit aan de ‘Want’ categorie, omdat ik dit liever in de ‘Save’ categorie stop.
Dit overzicht gaat echter wel over mijn basis inkomsten. Want er zijn ook maanden waarin ik extra klusjes doe en zo wat extra geld verdien. Voor dat geld heb ik de regel met mijzelf dat 50% naar de spaarrekening gaat en 50% vrij besteedbaar is voor mij.
Stel realistische doelen
Geef je nu maandelijks 50% van je salaris aan ‘Need’ uit, en de andere 50% aan ‘Want’? Dan kan het al een goed doel zijn om de aankomende drie maanden 10% naar ‘Save’ te zetten. Als dit je lukt, kun je hier weer 10% bij zetten. Als je in 1 maand opeens 30% van je salaris wilt sparen, zul je zien dat dit lastig vast te houden is. Je bent namelijk gewend aan een bepaald bestedingspatroon.
Voor veel mensen kan 50/30/20 een goede verhouding zijn. Maar ben bijvoorbeeld net als ik een alleenstaande moeder in een vrije sector huurwoning, dan zal het bijna onmogelijk zijn om je ‘Need’ uitgaven naar 50% te brengen. Hier zijn twee oplossingen voor: meer verdienen of minder uitgeven.
Tegenwoordig kan het heel lastig zijn om betaalbare huisvesting te vinden. Mijn doel is daarom ook om op termijn een klein huisje voor mij en mijn dochter te kunnen kopen. Daarom spaar ik nu zo veel mogelijk en werk ik hard om mijn inkomsten te verhogen. Daardoor maak ik over een jaar of twee meer kans om een woning te kunnen kopen, wat qua kosten ongeveer de helft ! van mijn huidige huur zal zijn. En dan komt die 50% aan vaste lasten toch opeens dichtbij.
Ik hou je graag op de hoogte van mijn persoonlijke financiële reis, en ben ook benieuwd naar jouw budget! Je kunt dit delen in de comments of in een persoonlijk berichtje.
Liefs,
Recente reacties